گزارش: مریم اطیابی
به گزارش پایگاه خبری استان‌سازان؛ به نقل از میراث‌باشی، در این اسناد مشخص می‌شود که میثم علیئی باستان‌شناسی که در این محوطه پنج گمانه‌زنی در سال ۹۷ انجام داده به تاریخ شهریور ۱۴۰۱ پرونده‌ثبتی تپه منتسب به «قمی‌آباد» را تهیه کرده و ابعاد تقریبی آن را ۵۰۰ در ۴۰۰ متر عنوان می‌کند.
او توضیح داده که به علت ساخت‌وسازها و توسعه منطقه، این تپه در طول زمان، دچار تغییرات فراوانی شده؛ به طوریکه از سمت شرق، کانال آبی حفر شده و بخشی از تپه را تخریب کرده و ادامه تپه از همین سمت، در داخل ملک خصوصی قرار گرفته که در فاصله تقریبی ۱۵۰ متری از تپه واقع شده و با توسعه ساخت‌وسازها و راهسازی‌های متعدد، تخریب‌های تپه بیشتر شده است.
تأسیس مراکز و سوله‌های پرورش دام و غیره، در سمت جنوب و شمال تپه، هم توسعه اراضی کشاورزی از سمت غرب، این تپه باستانی را در معرض تهدید فراوان قرار داده است.
حفاری‌های غیرمجاز متعدد هم که در جای به جای تپه صورت گرفته، موقعیت ظاهری تپه را تغییر داده و دچار تخریب‌های فراوان کرده است.
تپه مذکور بیضی شکل است که در جهت شمال غرب به جنوب شرق گسترش یافته است. طول تپه بیشتر عرض آن است و نخاله‌های ساختمان‌سازی در بخش شمالی تپه تـوده شـده. در بخشهای مختلف آن، خصوصاً بخش بالایی یا تاج تپه، آثار تخریب فراوان به چشم می‌خورد.
در بررسیهای انجام شده در تپه قمی‌آباد، به سفالهای مختلفی برخورد شد. این سفالها بعضاً مربوط به اواخر دوران ساسانی تا قرون اولیه اسلامی است.
ضمناً به منظور بررسی و تعیین قدمت دقیقتر و تعیین تکلیف بخشی از تپه در قسمت شمالی که در داخل یک ملک خصوصی قرار دارد، گمانه‌زنی‌هایی انجام شد که گزارش مبسوط آن به میراث فرهنگی استان تهران و همچنین میراث فرهنگی کل کشور ارائه شده است.
این تپه بر سر شاهراهی قدیمی، یعنی جاده ابریشم قرار گرفته. در نزدیکی شرق این تپه و در فاصله ۱۴ کیلومتری، تپه باستانی بهرام در روستای مقیم‌آباد قرار گرفته و در ضلع شمال آن، درست در آن سوی اتوبان ری – قرچک، تپه باستانی طالب آباد واقع شده است. محوطه باستانی بسیار مهم دیگر، تپه میل مربوط به عصر ساسانی در سمت غرب قمی‌آباد قرار دارد.
او توصیه کرده به منظور جلوگیری از تخریب بیشتر محوطه باستانی، لازم است تابلوهای اطلاع‌رسانی در چند نقطه نصب شود. ضمناً در صورت امکان، حصار کشی در بخشهایی از تپه انجام شود. انجام کاوشهای باستانشناختی به منظور آگاهی از قدمت و وضعیت دقیقتر تپه، ضروری است.
به گزارش میراث‌باشی همچنین در پرونده‌ای به شماره ۰۰۰۸۱۶ با عنوان (تپه قمی‌آباد/۳۱ ری) آمده است که دکتر محمدرضا خلعتبری باستان‌شناس و معاون پژوهشی در بخش دوم نامه‌ای به تاریخ ۲۳ خرداد سال ۷۲ خطاب به دکتر جلیل گلشن (باستان‌شناس مدیر وقت میراث فرهنگی استان تهران) که در حاشیه بالای آن از شادروان دکتر میرعابدین کابلی باستان‌شناس هم خواسته برای دیدن تپه‌ها شخصاً اقدام کند، ضمن اعلام همان نشانی، توضیح داده است: تپه‌ای است به مساحت یک هکتار، از زمین‌های اطراف خود ۴ الی ۵ متر ارتفاع دارد. در حال حاضر در مالکیت شخصی به نام «حاج مراد» قرار دارد، تپه مزبور با وجود یک جوی آب به زمین‌های اطراف راه می‌یابد و به دو قسمت تقسیم شده که تصور می‌شود تپه اصلی را از بلندی‌های دیگر جدا کرده است. لذا تپه یاد شده دارای ارزش مطالعاتی است.
او در این نامه تاکید می‌کند در بررسی‌ها سفالینه‌های لعاب‌دار و بدون لعاب دوره اسلامی به طور گسترده در سطح آن مشاهده شده و در دیواره‌های خاکبرداری شده اثار و علائم ظرفهای سفالی که در کند و کاوهای شبانه شکسته شده، دیده می‌شود. در سطح تپه شاهد دو یا ۳ جوش سفال بودیم که احتمالاً بیانگر اثار کوره‌های سفالگری در تپه مزبور است. ...بنابراین تپه دارای ارزش مطالعاتی است و شایسته حفاظت است.
در راستای ارسال این نامه مهر ۷۲ گلشن در نامه‌ای خطاب به پاسگاه حفاظت میراث‌فرهنگی تپه‌میل دستور داده: به اطلاع می‌رساند تپه قمی‌آباد؛ مورد بازدید کارشناسان قرار گرفته و به دلیل دارا بودن لایه‌هایی از دوران اسلامی ارزشمند بوده و می‌بایست مورد حفاظت قرار گیرد. و دخل و تصرف غیر قانونی در آن تحت هر عنوانی مجاز نیست.