گزارش - نورالله جویا
در بررسی‌های میدانی خبرنگار مهر قیمت گوشت قرمز در سطح فروشگاه‌های اصفهان به کانال ۶۵۰ هزار تومانی وارد شد و گوشت مرغ نیز با قیمت ۱۰۰ هزار تومان به فروش می‌رسد و هر کیلو ماهی قزل آلا نزدیک به ۲۴۰ هزار تومان به دست مشتری سپرده می‌شود.
مدیران بدون برنامه عامل آشفتگی بازار گوشت و مرغ اصفهان
به اعتقاد یسنا طاهری، کارشناس بازار آشفتگی قیمت‌ها نشان می‌دهد که مدیران سازمان جهاد کشاورزی استان اصفهان به ویژه در حوزه توسعه و بازرگانی محصولات کشاورزی هیچ برنامه خاص و مشخصی ندارند چرا که اگر اینگونه نبود ما امروز شاهد این آشفته‌بازار در حوزه یاد شده نبودیم.
او ادامه می‌هد: شرح وظایف معاونت توسعه بازرگانی و صنایع کشاورزی، برنامه‌ریزی کاملاً مشخص است. ساماندهی و نظارت در امور بازرسی و نظارت بر بازار محصولات کشاورزی، برنامه‌ریزی و ساماندهی و نظارت در امور صنایع تبدیلی و غذایی، برنامه‌ریزی و سازماندهی و نظارت در امور توسعه بازرگانی و توزیع کالاهای اساسی در بین مردم، انجام کار کارشناسی برای قیمت‌گذاری کالاهای اساسی است.
این کارشناس می‌افزاید: معاونت یاد شده باید در حوزه گوشت قرمز با توجه به کمبود در بازار از طریق واردات گوشت یا گوسفند زنده یا تضمین نهادها و ایجاد دامداری‌های جدید اقدام کند و همچنین شرکت پشتیبانی امور دام را ملزم به تأمین گوشت در بازار اصفهان در راستای افزایش عرضه گوشت قرمز و کاهش قیمت آن کند. در حوزه گوشت مرغ نیز به همین شکل باشد.
طاهری تاکید می‌کند: تولیدات کشاورزی با تمام کمبودها و شرایط اقلیمی سخت توسط کشاورزان صورت می‌گیرد اما مدیران سازمان جهاد کشاورزی استان اصفهان گویا برنامه‌ای برای ثبات بازار محصولات و نرخ‌گذاری محصولات و کالای کشاورزی وجود ندارد، برای نمونه در تولید سیب‌زمینی بیش از ۵۷۰ هزار تن سیب‌زمینی از منطقه فریدن در غرب استان اصفهان تولید شد که به دلیل عدم برنامه در حوزه صادرات و حمایت از کشاورزان و همچنین ایجاد صنایع تبدیلی امروز شاهد بین رفتن قسمت زیادی از آن هستیم.
او می‌افزاید: کشتارگاه‌های دام و طیور که دارای مشکلات زیادی از تأمین مرغ و گوسفند زنده هستند و همچنین برای ارتقای و به‌روزرسانی کشتارگاه‌ها استان اصفهان نیاز به برنامه‌ریزی وجود دارد که متأسفانه هیچ اقدامی تا این لحظه صورت نگرفته است، بنابراین گوشت‌های تولیدی در بسیاری موارد کیفیت مطلوب را ندارد به‌گونه‌ای که شهروندان اصفهانی تمایل به خرید گوشت تولید داخل استان اصفهان را ندارند و بازار مرغ تولیدی استان اصفهان در دست کشتارگاه‌های شمال کشور قرار گرفته است.
این کارشناس تصریح می‌کند: به دلیل عدم تنظیم بازار در حوزه گوشت مرغ و تعدیل قیمت آن و عدم تناسب با قیمت کشوری باعث می‌شود که مرغ زنده از چرخه تولید گوشت خارج و در ادامه به کشتارگاه‌های خارج از استان اصفهان هدایت شود و بسیاری مواقع در استان اصفهان ما شاهد کمبود گوشت مرغ و افزایش قیمت آن هستیم.
طاهری می‌گوید: بر اساس اعلام جهاد کشاورزی استان اصفهان هفته گذشته تولید گوشت مرغ ۱۲۸ تن در اصفهان بوده، نیاز بازار استان اصفهان ۴۰۰ تن است و حدود ۲۵۰ تن هم اکنون بازار اصفهان با کمبود مرغ مواجه است، که این میزان نیاز از سایر استان‌های کشور با قیمت بالاتر تأمین می‌شود، برای مثال گوشت مرغ در استان اصفهان ۸۶ هزار و ۹۰۰ تومان به دست مصرف‌کننده برسد که با این وجود قیمت آن به حدود ۱۰۰ هزار تومان از سایر استان‌ها تأمین می‌شود.
کاهش فروش مرغ در اصفهان تا ۵۰ درصد
همچنین مهدی کاظمی، فروشنده گوشت مرغ و ماهی در شهر اصفهان نیز در این ارتباط به خبرنگار مهر می‌گوید: هر کیلو مرغ نزدیک ۸۲ هزار تومان تا درب مغازه پای خودمان آب می‌خورد که نزدیک به ۸۸ یا ۸۹ هزار تومان می‌فروشیم.
او با بیان اینکه برای هر کیلو خورد کردن مرغ ۲ هزار تومان از مصرف کننده یا مشتری دریافت می‌کنیم، ادامه می‌دهد: فروش مرغ نسبت به سال گذشته بیش از ۵۰ درصد کاهش پیدا کرده است به فرض مثال ما سال گذشته حداقل نزدیک ۲۵۰ کیلو روزانه فروش داشتیم که این میزان الان به نصف یعنی ۱۲۵ کیلوگرم در روز کاهش پیدا کرده است.
کاظمی یکی از دلایل اصلی این امر را کاهش قدرت خرید مردم، حذف ارز ترجیحی و عدم حمایت‌های دولت از تولیدکنندگان عنوان می‌کند و می‌افزاید: مرغ تولید اصفهان حدود ۵ درصد برای ما سود دارد که میزان سود در مقابل این همه افزایش هزینه بسیار ناچیز هست و ما خواستار عملیاتی شدن همان قانون افزایش ۱۰ درصدی قانون عالی نظارت سود بر روی هر کیلو مرغ هستیم.
قیمت‌های دستوری نمی‌تواند بازار را کنترل کند
این فروشنده مرغ و ماهی با بیان اینکه قیمت‌های دستوری نمی‌تواند بازار گوشت و مرغ را کنترل کند، افزود: قیمت گوشت ماهی قزل آلا سال گذشته نزدیک به ۱۲۰ هزار تومان بود که امسال دقیقاً این دوبرابر شده است و خیلی از مشتریان فقط سؤال می‌پرسند و توانایی خرید ماهی کیلو ۲۴۰ هزار تومان را ندارند.
او ادامه می‌دهد: مرغ شمال هیچ تفاوتی با مرغ اصفهان ندارد میزان سود روی مرغ کلاً ۵ درصد است. در صورتی که قانون باید ۱۰ درصد باشد و قیمت‌های دستوری با این مالیات‌های هزینه‌های جاری واقعاً به صرفه نیست.
دولت برنامه‌ریزی نکند قیمت گوشت قرمز دوباره افزایش می‌یابد
امیر جدیدی دامدار و قصاب یکی از محلات شهر اصفهان نیز در این رابطه به خبرنگار مهر می‌گوید: اگر دولت به مناسبت فرا رسیدن عید نوروز و ایام ماه مبارک رمضان حمایت لازم را از ابتدای چرخه تولید گوشت تا زمان مصرف انجام ندهد مجدداً شاهد ۱۰ تا ۲۰ درصدی افزایش قیمت گوشت گوسفندی و گوساله خواهیم بود.
او ادامه می‌دهد: بازار دام بیش از دو سال هست که دچار آشفتگی شده است، و قدرت خرید مردم حداقل نسبت به سال گذشته ۵۰ درصد کاهش پیدا کرده است.
جدیدی بیان می‌کند: دولت اعلام کرده که حقوق کارمند سال آینده ۲۰ درصد افزایش می‌یابد اما با توجه به تجربه موجود بدون شک ما شاهد حداقل تورم نزدیک ۴۰ درصد خواهیم بود.
او با بیان اینکه سه سال پیش می‌توانستیم بازار دام را پیش‌بینی کنیم اما الان نه‌تنها بازار دام بلکه سایر بازارها نیز غیرقابل‌پیش‌بینی شده است، می‌گوید: گوشت زنده گوسفندی که از دامدار خریداری کنیم هر کیلو ۲۶۵ هزار تومان است اما تا بارگیری، سلاخی، تأیید دامپزشکی و سایر به دست خودمان می‌رسد ۵۴۰ هزار تومان می‌شود و نزدیک به ۳ کیلو زیر می‌زند که حدوداً یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان می‌شود و هزینه تمام شده یک کیلو گوشت گوسفندی درجه یک بدون استخوان نزدیک ۶۲۰ هزار تومان پای خودمان در می‌آید بعد سازمان جهاد کشاورزی با قیمت دستوری می‌گوئید ۴۸۰ هزار تومان بفروشید.
او تاکید می‌کند: دولت باید دامدار را با تأمین نهاده، سلاخ و کشتارگاه را با کمک هزینه‌ها حمایت کند تا بتوانیم فشار بر مردم کمتر کنیم.
افزایش جوجه روزی در اصفهان برای تأمین نیاز نوروز و ماه رمضان
محمدرضا رستمیان، دبیر انجمن کشتارگاه‌های طیور استان اصفهان نیز در این رابطه به خبرنگار مهر می‌گوید: با توجه به گزارش‌هایی که نهادهای مربوطه منتشر کرده‌اند ظاهراً در خصوص جوجه ریزی جهت افزایش تولید مرغ و افزایش عرضه در ایام پایانی سال و ماه مبارک رمضان فعالیت‌های خوبی صورت گرفته است.
او با بیان اینکه بازار موجود زنده‌ای است و اتفاقاً طیور هم موجودات زنده‌ای هستند و طبیعی است که این بازار زنده دستخوش نوساناتی باشد، تصریح می‌کند: در ۱۳۹۸ برنامه ریزی خوبی توسط دولت برای افزایش تولید و عرضه به بازار صورت گرفت اما به علت انتشار ویروس کرونا تمامی این معادلات بهم ریخت.
دبیر انجمن کشتارگاه‌های طیور استان اصفهان با بیان اینکه با توجه به افزایش گوشت قرمز شاهد افزایش تمایل خانواده‌های ایرانی به سمت گوشت مرغ هستیم، بیان می‌کند: همه چیز در بازار اصفهان بستگی به عرضه و تقاضا دارد، برخی مواقع شاهد هستیم تولید کنندگان به خاطر تأمین مرغ استان تهران یا حتی استان‌های همجوار مرغ تولیدی استان اصفهان را به خاطر سود بالاتر به این استان‌ها می‌فروشند.
او اضافه می‌کند: استان‌های شمالی کشور از لحاظ دستگاه‌های جوجه کشی و جوجه ریزی نسبت به استان اصفهان بیشتر هستند اما کیفیت مرغ آنها با مرغ ما هیچ تفاوتی ندارند؛ چند سال پیش استان اصفهان رتبه اول و دوم تولید مرغ را در کشور اذعان خود کرده بود اما به دلیل عدم مدیریت صحیح این جایگاه به ششم و هفتم کشوری تنزل پیدا کرده است.
رستمیان با تاکید بر اینکه بازار مرغ اصفهان آن چابکی و فرزی خود را از دست داده است، ابراز می‌کند: بسیاری عوامل از جمله قیمت نرخ ارز در حوزه تأمین نهادهای وارداتی طیور (ذرت، سویا، کنجاله)، افزایش هزینه‌های جاری قیمت هر کیلو مرغ را تا رسیدن به دست مصرف کننده غیرقابل پیش‌بینی کرده است.
او با مخالفت شدید با قیمت دستوری هر کیلو گوشت مرغ از سوی وزارت جهاد کشاورزی تصریح می‌کند: تصمیمات خلق‌الساعه بدون پشتوانه کار کارشناسی قوی در تعیین قیمت گوشت مرغ به‌هیچ‌عنوان نمی‌تواند کارایی داشته باشد.
قیمت دستوری راهکار مسؤولان برای ساماندهی بازار گوشت و مرغ اصفهان
محمدمهدی مهرآسا مرغدار و همچنین کشتارگاه دار دراین رابطه به خبرنگار مهر می‌گوید: بازار گوشت و مرغ اصفهان به دلیل عدم مدیریت کافی دچار آشفتگی است.
او تصریح می‌کند: مسؤولان اقتصادی استانداری اصفهان و همچنین مدیران جهاد کشاورزی می‌خواهند قیمت مرغ و گوشت با ابلاغ قوانین دستوری جلو ببرند که این کار اصلاً شدنی نیست چرا که بسیاری از هزینه‌ها از جمله تأمین خوراک طیور به‌شدت وابسته به نرخ ارز و تورم حاکم بر بازار است و مؤلفه‌های تولید با قیمت‌های دستوری زمین تا آسمان متفاوت است.
مهرآسا با بیان اینکه امروز بازار گوشت و مرغ اصفهان تبدیل به یک منحنی سینوسی شده است. بیان می‌کند: امروز اصفهان از رتبه دوم تولید گوشت مرغ کشور به جایگاه ششم یا هفتم کشور تنزل پیدا کرده‌ایم و این خود نشان از عدم مدیریت بر بازار تولید مرغ این استان است.
او با بیان اینکه بیشترین آماری که در سامانه رهتاب در حوزه تولید مرغ ارائه می‌شود دقیق نیست، می‌گوید: زمانی که تولید کننده اصفهانی در بازار داخل استان با استقبال مواجه نیست بیشتر تولید خود را به استان‌های همجوار که سود بیشتری برای او دارد ارسال می‌کند.
این مرغدار با بیان اینکه مدیران جهاد کشاورزی فنر قیمت گذاری را با دستور نگه داشته‌اند و این فنر هر لحظه ممکن از در برود، تصریح می‌کند: به عنوان همین فروشگاه‌های کوثر شهرداری اصفهان در سیاستی کاملاً آشکار زمانی که مرغ ارزان می‌شود از شمال تأمین می‌کنند و وقتی کم می‌آورند از تولیدکنندگان داخلی تأمین می‌کنند که این نگاه با عدالت همخوانی ندارد و کاری کرده‌اند که تمامی بازار گوشت و مرغ اصفهان به نفع واسطه گران و دلالان باشد.
او یادآور می‌شود: سال گذشته استان اصفهان نزدیک به ۱۳ هزار تن ذخیره استراتژیک تولید مرغ داشت اما امسال تا این لحظه شاهد چنین اتفاقی نیستیم.
ابطال پروانه فروشندگان مرغ به دلیل ورشکستگی
همچنین محمدعلی فروغی ابری عضو اتحادیه فروشندگان گوشت سفید اصفهان در این باره به خبرنگار مهر می‌گوید: با توجه به جلسه‌ای که با مدیران جهاد کشاورزی استان اصفهان داشتیم بر اساس سامانه رهتاب جوجه ریزی برای ایام پایانی سال ۱۴۰۲ خوب صورت گرفته است و بعید به نظر می‌رسد دچار مشکلی شویم؛ در حال حاضر مرغ به فراوانی در سطح فروشگاه‌های موجود است؛ اما واقعیتی که وجود دارد قدرت خرید مردم به‌شدت کاهش پیدا کرده است و مردم توانایی خرید گوشت همانند سال‌های گذشته را ندارند و دولت نیز باید بپذیرد که سیاست‌های اقتصادی وی در این راستا ناکارآمد بوده است.
او با تأیید اینکه مرغ تولیدکنندگان اصفهانی برای هر فروشنده بر روی هر کیلو تنها ۵ هزار تومان سود دارد، اظهار می‌کند: هر کیلو گوشت مرغ در بازار اصفهان نزدیک به ۸۷ هزار تومان به فروش می‌رسد اما مرغ شمال برای هر فروشنده مرغ نزدیک به ۱۰ هزار تومان یعنی دو برابر سود دارد.
عضو اتحادیه فروشندگان گوشت سفید اصفهان با تاکید بر اینکه مرغ شمال و مرغ اصفهان هیچ تفاوتی ندارد، خاطرنشان می‌کند: کمیسیون عالی نظارت نزدیک به ۱۰ درصد به ازای هر کیلو فروش مرغ برای فروشنده در نظر گرفته که با تکالیف دستوری هم اکنون نزدیک به ۵ درصد برای فروشنده سود دارد که با توجه به افزایش هزینه از جمله بیمه، حقوق کارگر و مالیات و سایر این میزان سود کافی و به نفع فروشنده نیست. لذا اگر فروشنده بخواهد به فروش داخلی اکتفا بکند روزانه نزدیک به ۳۰۰ هزار تومان باید ضرر بدهد.
فروغی با بیان اینکه هم اکنون بسیاری از فروشندگان برای ابطال پروانه کسب به‌خاطر همین ضرردهی به اتحادیه مراجعه می‌کنند، ادامه می‌دهد: از دولت انتظار داریم همان ۱۰ درصد مصوب کمیسیون عالی نظارت را عملیاتی و از مردم اصفهان انتظار داریم در هنگام خرید مرغ از تولیدکنندگان داخلی حمایت چرا که مرغ اصفهان با شمال هیچ تفاوتی ندارد.
کاهش فروش گوشت قرمز در اصفهان
رسول آقاجان عضو انجمن کشتارگاه‌های دام اصفهان نیز در این رابطه به خبرنگار مهر می‌گوید: گوشت قرمز در حال حاضر در بازار اصفهان مخلوط درجه یک ۵۵۰ تا ۵۷۰ هزار تومان است، بدون استخوان از ۶۳۰ تا ۶۵۰ هزار تومان به فروش می‌رسد، دولت در زمینه آرامش بازار گوشت بخصوص در شب‌های عید و ماه مبارک رمضان کارهایی انجام داده است اما ناکافی است.
عضو انجمن کشتارگاه‌های دام اصفهان اضافه می‌کند: احتمالاً از اوایل اسفند ماه به دلیل پرداخت عیدی، سنوات کارگران شاهد افزایش نسبی در قیمت گوشت باشیم و این افزایش بیشتر تا ۱۵ فروردین ماه دوام نخواهد داشت و مجدد شاهد کاهش قیمت گوشت خواهیم بود.
او ادامه می‌دهد: قدرت خرید مردم نسبت به سال گذشته‌های بالای ۵۰ درصد کاهش پیدا کرده و این هم از خرید مشتریان و هم از کشتار کشارگاه‌ها کاملاً مشخص و مشهود است.
آقاجان بیان می‌کند: اگر دولت از تولید حمایت نکند بدون شک هم شاهد افزایش گوشت خواهیم بود هم شاهد کاهش آن، اما اگر این اتفاق نیفتد بازار به همین منوال پیش خواهد رفت، تخصیص یارانه به دامدارها می‌تواند کمک کند امروز بسیاری از قصاب‌ها در حال کوچ از این شغل به‌خاطر افزایش هزینه‌ها از جمله مالیات، حقوق کارگر و غیره هستند.
گفتنی است علی رغم پیگیری‌های مکرر خبرگزاری مهر در خصوص دریافت پاسخ مسؤولان مربوطه جهاد کشاورزی و همچنین معاونت اقتصادی استانداری اصفهان در خصوص وضعیت بازار گوشت و مرغ اصفهان و راهکارهای در دستور کار برای این شرایط آشفته پاسخی دریافت نشد.