توسعهیافتگی در شهرها یک سویه رخ نمیدهد؛ به هر میزان که در حوزههای اقتصادی و سیاسی، باید تلاش برای کنشهای هدفمند در مسیر توسعه داشته باشیم، به همان میزان باید در بخشهای فرهنگی؛ اجتماعی و مسئولیتهای اجتماعی هم به فکر توازن و تناسب باشیم.
به بیان دیگر؛ شهر و استان توسعهیافته، شهر و استانی است که به میزان قابل توجهی در آن توازن رعایت شده باشد، از توازن گردش چرخهای اقتصادی تا تناسب در شادابی در فضای فرهنگی، هنری، اجتماعی و فعالیتهای ورزشی و ... .
برای نیل به این مهم؛ هر استانی میتواند یک شعار یا الگوی استراتژیک برای رسیدن به هدف داشته باشد. در همدان آنچه ما به آن اعتقاد داریم و عمل کردهایم، شعار «تدبیر؛ تلاش و توسعه» است. به این معنا که ما نخست «تدبیر» میکنیم، میاندیشیم، مشورت میکنیم، از خرد جمعی کمک میگیریم و متخصصان را در این حوزه وارد میکنیم، سپس «تلاش» میکنیم که از تمام ابزارها برای رسیدن به هدف که همان «توسعه» است استفاده کنیم و در نهایت مقصد ما توسعهی پایدار است.
اما در این مسیر باید به آسیبها هم به اندازهی فرصتها نگاه تخصصی داشت. یکی از مهمترین آسیبهایی که در کشور وجود دارد و برنامههای متعددی تا به حال برای رفع آن، یا دستکم کاهش آن برنامهریزی شده کمرنگ کردن، و زدودن پدیدهای ناموزون به نام «معتادین متجاهر» در سطح شهرهاست. تلاشهای زیادی در این چند دهه برای ریشهکن کردن اعتیاد اتفاق افتاده، اما هنوز شاهد این هستیم که این مصیبت خانمانسوز؛ انسانهای زیادی را به مسلخ مرگ و زندگی سترون برده است.
در استان همدان، و تا قبل آغاز طرحی که امید دارم با آن بتوانیم روزنههای تازه و پایداری را به زندگی معتادان بدمیم؛ حدود ۲ هزار معتاد متجاهر شناسایی شده بود که مقرر کردیم حدود ۱۳۰ دستگاه و نهاد دولتی، این افراد را برای بهبودی و درمان حمایت میکنند.
حمایت ۱۳۰ دستگاه از بهبودی کامل معتادین متجاهر
آمارها خبر از این رخداد تلخ دارند که درصد قابل توجهی از معتادان متجاهر پس از پذیرش و طی فرایند درمان در مراکز ماده ۱۶، دوباره به سمت مصرف مواد مخدر باز میگردند. این میزان هزینه بالا برای درمان اعتیاد در حالی که تنها درصد اندکی از معتادان پاک میشوند به معنای تلاش بیفایده است. با این آمار و خروجیهای ناامید کننده باید راهی نو را آغاز کرد.
بر همین اساس، و با تنظیم سندی راهبردی و ارائه و تشویق دکتر حسین ذوالفقاری؛ نماینده رئیسجمهور و دبیرکل ستاد مبارزه با موادمخدر مسیر تازهای را شروع کردیم که شاید بتواند به عنوان یک الگو در سایر استانها هم مورد استفاده قرار گیرد.
دکتر ذوالفقاری به عنوان متولی بالادستی در یکی از اعلامنظرهایش تاکید داشت که «ما به دنبال این هستیم که فرایند درمان را کامل و مراکز نگهداری را با کمک خیرین و کسانی که آمادگی دارند در این راه کمک کنند، چند وجهی و نقشه تیپهایی را برای کشور طراحی کنیم و صرفاً اینگونه نباشد که فرد دارای اعتیادی که از خیابان به مراکز انتقال داده میشود سه ماه یا حداکثر ۶ ماه از او نگهداری شود و مجدد به جامعه بازگردد و همان روند گذشته را ادامه دهد. این ظرفیت وجود دارد و دستگاهها اعلام آمادگی کردهاند که بازتوانی، مهارتها و اشتغال را برای افراد ایجاد کنیم.»
با همین رویکرد، در استان همدان، حدود ۱۳۰ دستگاه و نهاد دولتی در مسیر بهبود معتادان متجاهر وظیفهی ساختاری دارند. با تصمیمی که اتخاذ شد و در سند هم تاکید شده است این دستگاههای اجرایی باید صفر تا صد بهبودی این افراد را بپذیرند؛ تا فرد معتاد سالم و پاک به چرخه زندگی برگردد. به بیان دیگر مسئولان و دستگاه های اجرایی پس از اخذ آمار دقیق از تعداد معتادان، گروه های سنی، جنسیت، نوع مواد مصرفی و سهم شهرستان ها، باید حتی درباره ایجاد فرصت شغلی، مسکن و ماندگاری معتادان بهبود یافته در جامعه باید مسئولیت بپذیرند و پذیرش سرپرستی معتادان متجاهر را یک کار خیر قلمداد کنند.»
به این ۱۳۰ دستگاه اجرایی هم تاکید میکنم که نگاه به مسئله اعتیاد باید از امنیتی خارج و به سمت فرهنگی و اجتماعی پیش برود. برای نظارت صحیح بر اجرای این دستورالعمل هم شخصاً ماجرا را پیگیری کرده و خواهم کرد. آنچه امروز به آن میاندیشم این است که بتوانیم انشالله به لطف خدا موضوع معتادان متجاهر را تا رسیدن به زندگی عادی، در کنار حرفهای که از آن کسب درآمد حلال کنند همراهی کنیم.
حمید ملانوریشمسی
استاندار همدان